Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ ΣΤΟΝ Flash 9.61

ΤΡΙΤΗ 20 ΙΟΥΛΙΟΥ 1999


 
 

Μιλούν στον FLASH:

ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ (υπουργός Εξωτερικών)
 

Στην εκπομπή που παρουσίασε η Έλλη Στάη 11.00-12.00.
 
 

Έλλη Στάη : Ηταν πολύ έντονες οι αντιδράσεις που αντιμετωπίσατε για να γίνει τελικά η Θεσσαλονίκη έδρα της ανασυγκρότησης των Βαλκανίων;
Γιώργος Α. Παπανδρέου : Ήταν σκληρή η μάχη διότι η επιτροπή της Ε.Ε., δια του εκπροσώπου της κ. Βαντερμπρουκ ήταν απολύτως αρνητικός να δώσει τον οποιοδήποτε ρόλο στην Θεσσαλονίκη και ήθελε ουσιαστικά να υπάρχει ο έλεγχος είτε από τις Βρυξέλλες, είτε να μεταφερθεί αυτούσια αυτή η υπηρεσία στην Πρίστινα και μόνο. Η σημασία της στάσης του επιτρόπου είναι ότι η επιτροπή εισηγείται την τελική πρόταση και αν δεν υπάρχει εισήγηση της επιτροπής ουσιαστικά δεν μπορεί καν να αποφασίσει το συμβούλιο για μια τέτοια υπόθεση. Άρα λοιπόν έγιναν πολύωρες διαπραγματεύσεις και στο τέλος ακόμα και κάποια νομικά τερτίπια που σκαρφίστηκαν διάφοροι για να μπλοκάρουν τη διαδικασία, χρησιμοποιώντας άλλους όρους που ουσιαστικά υποβάθμιζαν την έννοια της έδρας της Θεσσαλονίκης, αλλά στο τέλος και με τη βοήθεια των νομικών της Ε.Ε. πατήσαμε πόδι και είπαμε ότι αυτή είναι μια απόφαση-ιστορία, δεν μπορεί να μην υιοθετηθεί και από το συμβούλιο των υπουργών και τελικά μας δόθηκε και επισήμως η έδρα στην Θεσσαλονίκη, βεβαίως με παραρτήματα, που μπορεί να είναι η Πρίστινα τώρα, μπορεί να είναι Βελιγράδι μεθαύριο και ούτω καθεξής.
Έλλη Στάη : Τι σημαίνει ακριβώς ότι η Θεσσαλονίκη κέρδισε το ρόλο αυτό; Ποιες αποφάσεις θα παίρνονται στη Θεσσαλονίκη και ποιες αποφάσεις θα λαμβάνονται στα άλλα κέντρα;
Γιώργος Α. Παπανδρέου : Η Θεσσαλονίκη θα είναι η επίσημη έδρα της υπηρεσίας ανασυγκρότησης. Εκεί θα εδρεύει το διοικητικό συμβούλιο, που θα αποτελείται από τα 15 κράτη-μέλη και μέλη της επιτροπής, εκεί θα παίρνονται οι βασικές αποφάσεις για την ανασυγκρότηση των Βαλκανίων και βεβαίως θα έχει τις διοικητικές υπηρεσίες. Αυτό το οποίο είναι ίσως σημαντικότερο σε σχέση με τη Θεσσαλονίκη είναι ότι ουσιαστικά είναι μια σημαντική πολιτική πράξη, δηλαδή λέει η Ε.Ε. ότι εμείς θεωρούμε τη Θεσσαλονίκη ως επίκεντρο των προσπαθειών της Ε.Ε. για ανασυγκρότηση στην περιοχή. Έτσι λοιπόν με αυτή την σημαντική απόφαση ουσιαστικά προσελκύει πια η Θεσσαλονίκη ένα μεγάλο αριθμό επιχειρηματιών, κυβερνήσεων, δημόσιων και ιδιωτικών φορέων από πάρα πολλές χώρες. Ήδη έχει αναπτυχθεί ένα σημαντικό ενδιαφέρον. Ήδη έρχονται σε επαφή μαζί μας γειτονικές χώρες, χθες είχα την ευκαιρία να μιλήσω με αρκετές γειτονικές χώρες που βρέθηκαν στο συμβούλιο και μαζί με τα συγχαρητήρια ρωτούσαν πώς μπορούν να συνεργαστούν με την Ελλάδα, με την Θεσσαλονίκη για την όλη διαδικασία ανασυγκρότησης των Βαλκανίων.

Η Ελλάδα έχει πια τη δυνατότητα να παίξει ρόλο στα Βαλκάνια, αυτή τη δυνατότητα όμως πρέπει να την αξιοποιήσουμε και εδώ νομίζω ότι θα πρέπει να κατανοήσουμε και ότι στη Θεσσαλονίκη οι τοπικές δυνάμεις, οι επιχειρηματίες, οι δημόσιοι φορείς, οι μη κυβερνητικοί φορείς, ο απλός πολίτης αυτή τη στιγμή πρέπει να στηρίξει ουσιαστικά αυτή την προοπτική, μια ευκαιρία μεγάλη που ανοίγεται για την Ελλάδα και τη Θεσσαλονίκη ειδικότερα, να πάρει πρωτοβουλίες, αλλά να οργανωθεί, να οργανωθούμε σωστά στη Θεσσαλονίκη. Δεν είναι ένας οργανισμός που θα βοηθήσει τη Θεσσαλονίκη με κάποιους διορισμούς μέσω ρουσφετιών ή οτιδήποτε άλλο, είναι απλώς μια σημαντική πολιτική ευκαιρία να αναλάβουμε πρωτοβουλίες, ιδιαίτερα η ιδιωτική πρωτοβουλία και όχι μόνο.

Έλλη Στάη : Είπατε ότι ίσως μπορέσει να χρησιμοποιηθεί ως επιχειρησιακό κέντρο και το Βελιγράδι. Έχετε κάποιες προθέσεις γι αυτό;
Γιώργος Α. Παπανδρέου : Πρώτα απ’ όλα η Ελλάδα έχει πει ότι άμεσα θα έπρεπε να αρθούν οι κυρώσεις και μάλιστα ξεκινώντας με αυτές που τέθηκαν σε ισχύ κατά τη διάρκεια του πολέμου. Ήδη βλέπουμε ότι αυτή η θέση, που πριν από 3-4 βδομάδες ήμασταν η μόνη χώρα που το έλεγε, έχει κερδίσει έδαφος σε πάρα πολλές χώρες και πια είναι ελάχιστες οι χώρες που θεωρούν ότι δεν πρέπει να προχωρήσουμε σε μια έστω μερική άρση των κυρώσεων. Προς αυτή την κατεύθυνση η Ελλάδα πήρε μια πρωτοβουλία μαζί με την Ολλανδία, η οποία έχει μια άλλη προσέγγιση στο όλο θέμα, να υπάρξει από την ευρωπαϊκή επιτροπή μια μελέτη σύντομα για το πως μπορούμε να δώσουμε και βοήθεια ανασυγκρότησης προς το Βελιγράδι, προς τη Γιουγκοσλαβία, με ένα τρόπο βέβαια που θα ενισχύει τη δημοκρατική διαδικασία σε αυτή τη χώρα, την ευρωπαϊκή της προοπτική.
Έλλη Στάη : Εννοείται ότι η παρουσία του κ. Μιλόσεβιτς δεν θα βοηθήσει σε αυτή την κατεύθυνση;
Γιώργος Α. Παπανδρέου : Σίγουρα η παρουσία του κ. Μιλόσεβιτς, έτσι όπως το έχουν θέσει και πάρα πολλές χώρες, εκ των πραγμάτων δημιουργεί μια αντίδραση της διεθνούς κοινότητας στο να δώσει βοήθεια προς τη Γιουγκοσλαβία. Όμως εμείς έχουμε θέσει το ζήτημα σε μια άλλη βάση, ότι υπάρχει ένα ανθρωπιστικό πρόβλημα μετά τους βομβαρδισμούς, τεράστια καταστροφή και ο χειμώνας έρχεται και τα θέματα της θέρμανσης, της ύδρευσης, της ηλεκτροδότησης, είναι τεράστια ζητήματα, αλλά υπάρχουν και θέματα που αφορούν στην περιοχή, ο Δούναβης π.χ. ο οποίος είναι βασικός συγκοινωνιακός κόμβος για πάρα πολλές χώρες είναι κλεισμένος από τις γέφυρες που έχουν χτυπηθεί. Πρέπει να ανακατασκευαστούν αυτές οι γέφυρες, να καθαριστεί ο ποταμός. Δηλαδή υπάρχουν σημαντικές επιπτώσεις στις γύρω οικονομίες, αλλά και στο ανθρωπιστικό πρόβλημα. Δεν είναι θέμα ιδεολογικής αντιπαράθεσης.
Έλλη Στάη : Σήμερα είναι η θλιβερή επέτειος της Κύπρου. Στις 26 Ιουλίου αρχίζει ο ελληνοτουρκικός διάλογος με τα δευτερεύοντα θέματα στην ατζέντα. Πόσο πιστεύεται ότι αυτός ο διάλογος δεν θα κολλήσει πάλι μέσα από μια νέα προκλητική στάση των Τούρκων;
Γιώργος Α. Παπανδρέου : Πρώτα απ’ όλα ένα σχόλιο για την επέτειο. Είναι μια θλιβερή μέρα για όλο τον ελληνισμό, μια μέρα που μας θυμίζει τις εποχές και τα τραγικά λάθη της τότε χούντας που προσπάθησε να ανατρέψει τον Μακάριο και έδωσε την αφορμή στην Τουρκία να εισβάλει και βεβαίως η τεράστια αυτή παρανομία της εισβολής, που καταγγέλλεται ανελλιπώς από τότε στον ΟΗΕ, αλλά που ουσιαστικά δεν έχει εκείνες τις επιπτώσεις που θα έπρεπε να έχει αυτή η καταγγελία της διεθνούς κοινότητας, λόγω της έλλειψης της ισχυρής βούλησης εκ μέρους της διεθνούς κοινότητας πράγματι να πιέσουμε για τις απαραίτητες αλλαγές πολιτικής της Τουρκίας. Οι πανηγυρισμοί πράγματι είναι παράταιροι, όχι απλώς γιατί είναι για μια εισβολή, μια κατάφορη παραβίαση του διεθνούς δικαίου, αλλά και γιατί 25 χρόνια μετά οι τουρκοκύπριοι είναι τελικά τα θύματα αυτής της εισβολής, διότι έχουν μείνει εκτός της διεθνούς κοινότητας, δεν αναγνωρίζεται το δήθεν κράτος, έχουν μείνει εκτός της ευρωπαϊκής προοπτικής και έχουν μείνει, λόγω της τουρκικής πολιτικής, σε μια λογική των εθνικών καθαρών κρατών, δηλαδή μιας λογικής που δεν ισχύει πια σε μια ευρωπαϊκή προοπτική.
Έλλη Στάη : Πιστεύετε ότι το ξεκίνημα αυτού του ελληνοτουρκικού διαλόγου θα μπορέσει να γίνει με σύνεση ώστε να μη μπούμε σε μεγάλα προβλήματα ξανά με την Τουρκία;
Γιώργος Α. Παπανδρέου : Αυτό είναι το βασικότερο. Είναι μια προσπάθεια που γίνεται με σύνεση, γίνεται με σοβαρότητα και βήμα-βήμα. Δεν έχουμε και δεν πρέπει να δημιουργήσουμε ιδιαίτερες προσδοκίες. Έχουμε δοκιμάσει, όχι μόνο αυτή η κυβέρνηση, αλλά και οι προηγούμενες κυβερνήσεις όλων των αποχρώσεων, την προσέγγιση με την Τουρκία επανειλημμένως, με μικρά δυστυχώς αποτελέσματα. Έχουμε τα σκαμπανεβάσματα και γι αυτό νομίζω ότι δεν πρέπει να πάρουμε μαζί μας μεγάλο καλάθι, αλλά να περιμένουμε να δούμε πως ακριβώς αυτή η διαδικασία θα προχωρήσει και να μην τη συνδέσουμε με τη συγκυρία. Θα υπάρξουν συγκυρίες καλύτερες, θα υπάρξουν χειρότερες συγκυρίες με την Τουρκία, αλλά αυτός ο διάλογος θα πρέπει με έναν ήπιο τρόπο να συνεχιστεί σταθερά για να δούμε μετά από ένα χρονικό διάστημα τι αποτελέσματα φέρνει.