(Φωτο.ΑΦΟΙ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΙ)
Παρά το φαινομενικό αδιέξοδο της ρωσικής πρωτοβουλίας των τελευταίων ημερών και την εντατικοποίηση των βομβαρδισμών εναντίον της Γιουγκοσλαβίας, ο υπουργός Εξωτερικών κ. Γ. Παπανδρέου, που όλες τις προηγούμενες μέρες μετείχε στο μαραθώνιο διαβουλεύσεων στη Μόσχα και βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία με την υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ κ. Μαντλίν Ολμπράιτ, με συνέντευξή του στον Κώστα Ιορδανίδη τονίζει πως υπάρχουν περιθώρια για μια συμβιβαστική λύση. Και υπογραμμίζει πως «το τελευταίο διάστημα έχει σημειωθεί σημαντική προσέγγιση των δύο πλευρών».

Αν και το ΝΑΤΟ άρχισε ήδη να χρησιμοποιεί φονικότερα όπλα στις επιχειρήσεις του και προωθεί την έξοδο των «Απάτσι» προς ενίσχυση των επιδρομών του UCK, ο κ. Παπανδρέου προβάλλει την αναγκαιότητα της πολιτικής λύσης και Θεωρεί πως κλειδί για την άρση του αδιεξόδου είναι η συμφωνία ως προς τη μορφή και το χαρακτήρα της ειρηνευτικής δύναμης που Θα εγκατασταθεί στο Κοσσυφοπέδιο. Διατυπώνει δε την εκτίμηση ότι «μια αστυνομική δύναμη, αντί της αμιγώς στρατιωτικής που προτείνει το ΝΑΤΟ και αόπλων παρατηρητών που δέχεται το Βελιγράδι, Θα μπορούσε να γεφυρώσει το υφιστάμενο χάσμα».

Ο κ. Παπανδρέου διαπιστώνει επίσης ότι οι ΗΠΑ επιδιώκουν το γρήγορο τερματισμό των εχθροπραξιών επειδή «η κοινή γνώμη στη δυτική Ευρώπη και στην Αμερική διερωτάται κατά πόσο αυτή η επιχείρηση Θα φέρει τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα». (Σελ. 4)
 
 

Γ. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ : H Ελλάδα προσπαθεί να αναδείξει την ιδιαίτερη θέση της ως χώρα των Βαλκανίων που μπορεί να προσεγγίσει το πρόβλημα μέσα από ένα πλαίσιο ευρύτερων συμφερόντων της περιοχής, αξιοποιώντας και τη θέση της στα Βαλκάνια, αλλά και τη θέση της στην Ε.Ε. και στο ΝΑΤΟ.

ΕΡΩΤΗΣΗ : Αυτό γίνεται αυτοβούλως ή με κάποια έγκριση ή, έστω, ανοχή από την Ουάσιγκτον;

Γ. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ : Γίνεται με πρωτοβουλία ελληνική, αλλά έχουμε συνεχή ενημέρωση, ενημερώνουμε συνεχώς τους εταίρους μας, διότι θέλουμε οι πρωτοβουλίες που παίρνουμε να έχουν την ευρύτερη δυνατή απήχηση, διαφάνεια και αποτέλεσμα.

ΕΡΩΤΗΣΗ : Είχατε μία τηλεφωνική επαφή με την κ. Ολμπράιτ πριν επισκεφθείτε τη Μόσχα. Υπήρχε πολιτική διαβούλευση με την Ουάσιγκτον πριν από την άφιξή σας στη Ρωσία;

Γ. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ : Η τηλεφωνική επικοινωνία ήταν περισσότερο για να με ενημερώσει για τις επαφές του Αμερικανού υφυπουργού Εξωτερικού κ. Τάλμποτ στη Μόσχα με τον Ρώσο ομόλογό του κ. Ιβανόφ και, βεβαίως, της εξέθεσα και εγώ κάποιες πρώτες σκέψεις μου. Όμως κυρίως ήταν μία ενημέρωση δική μου για το κλίμα που υπήρξε στη συνάντηση του κ. Τάλμποτ με τον κ. Ιβανόφ.

ΕΡΩΤΗΣΗ : Κατά τις υπάρχουσες πληροφορίες, στη συνάντηση Ιβανόφ - Τάλμποτ δεν υπήρξε προσέγγιση επί των βασικών θεμάτων που χωρίζουν το ΝΑΤΟ με το Βελιγράδι.

Γ. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ : Δεν μπορώ να αξιολογήσω τη συνάντηση, διότι δεν ήμουν εκεί, αλλά πιστεύω ότι οι συναντήσεις αυτές συνέβαλαν στο να διαμορφωθούν τα όρια μέσα στα οποία θα μπορούσε να βρεθεί μια λύση. Η φράση «συμβιβαστική λύση» ίσως δεν αποδίδει το πού βρισκόμαστε αυτή τη στιγμή. Βρισκόμαστε στο σημείο όπου υπάρχουν οι όροι που έχει θέσει το ΝΑΤΟ. Αλλά υπάρχει ένα σημαντικό περιθώριο εξειδίκευσης των όρων και ακριβώς η εξειδίκευση αυτή μας δίδει σημαντικά περιθώρια ελιγμών ή, αν θέλετε, συμβιβαστικών προτάσεων που θα μπορούσαν να ικανοποιήσουν και τις δύο πλευρές.

ΕΡΩΤΗΣΗ : Ας πάρουμε ένα ένα τα κρίσιμα θέματα. Το θέμα, αρχικώς, της μορφής που θα έχει η ειρηνευτική δύναμη στο Κοσσυφοπέδιο. O κ. Μιλόσεβιτς λέει ότι δεν πρέπει να είναι στρατιωτική, το ΝΑΤΟ επιμένει ότι πρέπει να έχει στρατιωτικό χαρακτήρα. Ποια μπορεί να είναι θεωρητικά η μέση λύση;

Γ. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ : Θα ξεκινούσα από τη δυναμική που έχει αναπτυχθεί λέγοντας ότι έχουμε μια προσέγγιση των δύο πλευρών το τελευταίο διάστημα που είναι, νομίζω, σημαντική. Το ΝΑΤΟ ξεκίνησε λέγοντας ότι θα μπορούσε να υπάρξει δύναμη εφαρμογής στο Κοσσυφοπέδιο, η οποία θα ήταν νατοϊκή. Προχώρησε σε ένα επόμενο βήμα λέγοντας ότι θα μπορούσε η δύναμη αυτή να είναι υπό την ηγεσία του ΝΑΤΟ και με τη συμμετοχή άλλων δυνάμεων. Και προχώρησε μετά σε ένα τρίτο στάδιο λέγοντας ότι θα μπορούσε να είναι δύναμη του ΟΗΕ με έναν πυρήνα νατοϊκό με πολλές άλλες δυνάμεις, όπως η Ρωσία και άλλες χώρες ουδέτερες. Βλέπουμε άρα μία σταδιακή προσαρμογή - για να μην πω αλλαγή - της θέσης του ΝΑΤΟ, που αυξάνει τις δυνατότητες προσέγγισης και με το Βελιγράδι.

ΕΡΩΤΗΣΗ : Υπάρχει και από το Βελιγράδι μία αντίστοιχη μετακίνηση;

Γ. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ : Υπάρχει όντως και από το Βελιγράδι: Υπήρχε στην αρχή μια άρνηση για την ανάπτυξη οποιασδήποτε ειρηνευτικής δύναμης στo Κόσοβο. Σε δεύτερη φάση μίλησε για την αποδοχή μιας διεθνούς παρουσίας και, κατά τα φαινόμενα, αυτή τη στιγμή δείχνει να αποδέχεται μια διεθνή δύναμη που θα είχε χαρακτήρα αστυνομικό όχι στρατιωτικό αλλά αστυνομικό. Άρα λοιπόν έχουμε και από την πλευρά του Βελιγραδίου μία βελτίωση, μια προσέγγιση και των δύο πλευρών. Συνεπώς, το χάσμα που υπήρχε, έχει περιορισθεί και άρα είναι δυνατόν οι διπλωματικές πρωτοβουλίες να το γεφυρώσουν.

ΕΡΩΤΗΣΗ : Στο δεύτερο μείζον σημείο διαφωνίας που αφορά στην απόσυρση των γιουγκοσλαβικών δυνάμεων από το Κοσσυφοπέδιο. Ποια είναι η συμβιβαστική λύση που μπορεί να υπάρξει;

Γ. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ : Στο θέμα αυτό νομίζω αναδεικνύεται πόσο σημαντικές είναι οι διπλωματικές πρωτοβουλίες, διότι έχουμε από τη μία πλευρά το ΝΑΤΟ που υποστηρίζει απόσυρση των στρατευμάτων και μετά διακοπή των βομβαρδισμών. Από την άλλη πλευρά έχουμε τον κ. Μιλόσεβιτς που ζητεί παύση των βομβαρδισμών και μετά απόσυρση των στρατευμάτων. Αλλά αυτό ακριβώς υποδηλώνει ότι και οι δύο πλευρές είναι έτοιμες και να σταματήσουν τις εχθροπραξίες και η σερβική πλευρά δέχεται την απόφαση της απόσυρσης των στρατευμάτων, έστω και εάν αυτή είναι μερική. Άρα, λοιπόν, σε αυτό το σημείο τουλάχιστον, μπορεί να θεωρήσει κανείς ότι είναι περισσότερο ζήτημα ενορχήστρωσης ή συγχρονισμού των κινήσεων, που δεν μπορεί παρά να επιτευχθεί μέσα από μία διπλωματική συνεννόηση που θα ρυθμίζει τις λεπτομέρειες. Αυτή λοιπόν η διπλωματική πρωτοβουλία μπορεί να έχει αποτέλεσμα.

ΕΡΩΤΗΣΗ : Είναι δυνατό να δεχθεί το ΝΑΤΟ να υπάρξει απλώς απόσυρση των γιουγκοσλαβικών δυνάμεων στα επίπεδα του Οκτωβρίου του 1998; Να παραμείνουν δηλαδή κάποιες δυνάμεις της Γιουγκοσλαβίας στο Κοσσυφοπέδιο;

Γ. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ : Είναι ένα ερώτημα. Αυτή τη στιγμή το ΝΑΤΟ μιλάει για συνολική απόσυρση των γιουγκοσλαβικών δυνάμεων. Από την άλλη πλευρά τίθεται εκ μέρους της Γιουγκοσλαβίας ένα θέμα κυριαρχίας στο Κόσοβο και άρα παρουσίας έστω και ελάχιστων γιουγκοσλαβικών δυνάμεων. Και εδώ νομίζω ότι η διπλωματία θα μπορούσε να συμβάλει στη γεφύρωση αυτής της διαφοράς. Θα ήθελα όμως να τονίσω ότι η όποια λύση πρέπει πλήρως να διασφαλίζει την ασφάλεια των Κοσοβάρων, την πιστοποιημένη εφαρμογή των συμφωνηθέντων και την απρόσκοπτη επιστροφή των προσφύγων.

ΕΡΩΤΗΣΗ : Πιστεύει πράγματι το ΝΑΤΟ ότι θα πρέπει να δημιουργηθεί στο Κοσσυφοπέδιο ένα προτεκτοράτο;

Γ. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ : Εχει χρησιμοποιηθεί αυτός ο όρος. Πιστεύω ότι θα πρέπει να ξεφύγουμε από τους χαρακτηρισμούς και να πάμε στην ουσία, που πρέπει να είναι η ύπαρξη μιας διεθνούς δυνάμεως η οποία θα έχει σαφώς δυνατότητα εφαρμογής της συμφωνίας (και άρα ένοπλης παρουσίας) πολιτικής επιτήρησης του Κοσσυφοπεδίου, προσωρινής διοίκησης έως ότου πάμε σε μία εκλογική διαδικασία για την ανάδειξη τοπικών αρχών. Αλλά όλο αυτό το πλέγμα δεν πρέπει να αμφισβητήσει την εθνική κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Γιουγκοσλαβίας. Αυτές οι δύο επιδιώξεις μπορούν να συνδυασθούν χωρίς να χρησιμοποιούμε όρους που μπορούν να αμφισβητηθούν από τις δύο πλευρές.
 

ΕΡΩΤΗΣΗ : Πιστεύετε ότι η Αμερική επιδιώκει τον γρήγορο τερματισμό των εχθροπραξιών, γιατί φοβάται αρνητικές επιπτώσεις στη συνοχή της Συμμαχίας;

Γ. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ : Νομίζω ότι όλοι κατανοούν πλέον πως η συνέχιση του πολέμου δυσκολεύει την επίτευξη τελικής λύσης, με την έννοια όχι μόνον της αμέσου πολιτικής λύσεως στο πρόβλημα του Κοσσυφοπεδίου, αλλά της ανασυγκρότησης της Γιουγκοσλαβίας και της ευρύτερης σταθερότητας στην περιοχή. Έχουμε ενδείξεις αποσταθεροποίησης της περιοχής όχι μόνον στο οικονομικό αλλά και στο πολιτικό επίπεδο; στην FYROM και στην Αλβανία. Πέρα όμως από αυτό, μία αποσταθεροποιημένή. Γιουγκοσλαβία, όπου δεν υφίσταται καν μια κοινωνική ραχοκοκαλιά, θα συνιστά σαφώς ένα πολύ αρνητικό στοιχείο για την ευρωπαϊκή σταθερότητα. Kατά συνέπεια, η συνέχιση των βομβαρδισμών σημαίνει και ένα μεγαλύτερο κόστος για τη Δύση, στην αναπτυξιακή προσπάθεια που θα πρέπει να ακολουθήσει τον πόλεμο. Ένα δεύτερο στοιχείο είναι ότι υπάρχει μια κοινή γνώμη και στη Δυτική Ευρώπη, αλλά και στην Αμερική, πού διερωτάται κατά πόσον αυτή η επιχείρηση θα φέρει τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα.

ΕΡΩΤΗΣΗ : Κατά συνέπεια, η συμμαχική στρατιωτική παρέμβαση δημιούργησε μείζονα αποσταθεροποίηση; πράγμα το οποίο η ελληνική κυβέρνηση είχε επισημάνει εξ αρχής.

Γ. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ : Η Ελλάδα είχε επισημάνει και πριν από τους βομβαρδισμούς, και το είχα κάνει προσωπικά ο ίδιος σε αρκετές συναντήσεις της Ε.Ε. τονίζοντας ότι η έναρξη των βομβαρδισμών θα είχε ως αποτέλεσμα την ενίσχυση του Μιλόσεβιτς στο εσωτερικό, την αντίδραση του γιουγκοσλαβικού στρατού με εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στο Κοσσυφοπέδιο που οδήγησαν στο ρεύμα των προσφύγων και την αποσταθεροποίηση των δύο γειτονικών κρατών και την ενίσχυση των εθνικιστικών αισθημάτων στα Βαλκάνια. Δυστυχώς οι προβλέψεις μας αποδείχθηκαν σωστές. Αλλά αυτή τη στιγμή δεν έχουμε ως στόχο να εκφράσουμε ικανοποίηση διότι δικαιώθηκαν οι απόψεις μας αλλά να βρούμε τον τρόπο γρήγορου τερματισμού των εχθροπραξιών με μέσα διπλωματικά.

ΕΡΩΤΗΣΗ : Κύριε υπουργέ, οι σαρωτικοί βομβαρδισμοί, που κατέστρεψαν ολοσχερώς την υποδομή της Γιουγκοσλαβίας, δημιουργούν ένα ευρύτερο χάος στη Σερβία. Ποια θα είναι η συνέπεια αν ισοπεδωθεί η Σερβία; Λαμβάνεται υπόψη αυτή η παράμετρος;

Γ. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ : Η Ελλάδα έχει πρωτοστατήσει την περίοδο αυτή στον ανθρωπιστικό τομέα, σε έναν τομέα στον οποίο η χώρα μας δεν είχε κάνει αισθητή την παρουσία της στο παρελθόν. Σήμερα, η συμβολή της αναγνωρίζεται από την διεθνή κοινότητα. Ειδικότερα η δυνατότητά μας να εξασφαλίσουμε την είσοδό μας στο Κόσοβο, μας επέτρεψε να παίξουμε έναν ρόλο κι αυτή τη στιγμή να αναλάβει η χώρα μας την πρωτοβουλία με τη σύμφωνη γνώμη και του κ. Ανάν, μιας πρώτης αξιολόγησης του ανθρωπιστικού προβλήματος σε όλη τη Γιουγκοσλαβία. Είχαμε την ευκαιρία, συζητώντας με τον κ. Ιβανόφ, τον Καναδό υπουργό Εξωτερικών κ. Αξγουόρθι και τον κ. Ανάν, να αναδείξουμε τον κίνδυνο από την επερχόμενη ανθρωπιστική καταστροφή, η οποία δεν περιορίζεται μόνον στην περιοχή του Κοσόβου, αλλά επεκτείνεται σε όλη τη Γιουγκοσλαβία, στο Μαυροβούνιο και στις αμιγώς σερβικές περιοχές, λόγω των καταστροφών που έχει επιφέρει ο πόλεμος στα δίκτυα ύδρευσης, στην κοινωνική και οικονομική υποδομή. Αυτό είναι ένα νέο στοιχείο που αναδύεται και το οποίο δεν είναι δυνατόν να μη ληφθεί υπόψη από τη Δύση και από τον κ. Μιλόσεβιτς. Κι αυτό είναι ακριβώς ένα άλλο θέμα που πιέζει όλους να αναζητήσουν μια λύση. Θέλω να τονίσω ότι για πρώτη φορά και ο Κόφι Ανάν το επεσήμανε δημοσίως.

ΕΡΩΤΗΣΗ : Η τοποθέτηση του κ, Τσερνομίρντιν ως ειδικού απεσταλμένου για το Γιουγκοσλαβικό από τον πρόεδρο της Ρωσίας κ. Γέλτσιν θεωρήθηκε απόπειρα μείωσης του κύρους και της επιρροής του Ρώσου πρωθυπουργού κ. Πριμακόφ και του κ. Ιβανόφ. Διαπιστώσατε να υπάρχει απόκλιση απόψεων μεταξύ του κ. Τσερνομίρντιν και του Ιβανόφ;

Γ. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ :  Έχω ακούσει και εγώ παρόμοιες αναλύσεις, αλλά στις συναντήσεις που είχα δεν διαπίστωσα απόκλιση θέσεων μεταξύ του κ. Ιβανόφ και του κ. Τσερνομίρντιν. Αντίθετα, διεπίστωσα ότι ο κ. Ιβανόφ είναι ενεργά εμπεπλεγμένος στην όλη διαδικασία της ρωσικής πρωτοβουλίας.

ΕΡΩΤΗΣΗ : Υπάρχει τελικώς κύριε υπουργέ συγκεκριμένο σχέδιο του κ. Τσερνομίρντιν;

Γ. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ : Με τους Ρώσους εξετάσαμε ένα προς ένα τα πέντε σημεία που έχουν τεθεί από την πλευρά του ΝΑΤΟ προς τη Γιουγκοσλαβία για την επίλυση της κρίσης και συζητήσαμε ειδικότερες λεπτομέρειες. Η λεπτομέρεια αναδεικνύεται σε θέμα διπλωματικών διαπραγματεύσεων που μπορεί να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ των δύο πλευρών. Βεβαίως, χρειάζονται να γίνουν και άλλα βήματα και από rov κ. Μιλόσεβιτς. Αλλά τα βήματα αυτά μπορούν να διευκολυνθούν με μια συμφωνία επί των λεπτομερειών τις οποίες καταθέσαμε ή θα κατατεθούν από τις διάφορες πλευρές. Πιστεύω ότι ο κ. Τσερνομίρντιν έχει διαμορφώσει συγκεκριμένες σκέψεις. Και εφόσον φανεί ότι υπάρχει κάποια διέξοδος, οι σκέψεις αυτές θα αποτελέσουν τον πυρήνα μιας απόφασης του Σ.Α. όπου ο Κόφι Ανάν θα παίξει με τους απεσταλμένους του ρυθμιστικό ρόλο. Υπάρχουν συγκεκριμένες προτάσεις πάνω στις οποίες γίνονται οι διαβουλεύσεις του κ. Τσερνομίρντιν με τη Γερμανία, την Ιταλία, το Βελιγράδι, πιθανώς με άλλες χώρες, αλλά και με την Ελλάδα.

ΕΡΩΤΗΣΗ : Κύριε υπουργέ, δηλώσατε στη Μόσχα ότι το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών θα συντάξει έναν non paper, όπου θα επισημαίνονται τα σημεία συγκλήσεως και αποκλίσεως στο θέμα του Κοσσυφοπεδίου. Πότε θα ολοκληρωθεί αυτό;

Γ. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ : Το έχουμε ήδη συντάξει, όσο βρισκόμασταν στη Μόσχα και ήδη εστάλη στον πρωθυπουργό κ. Κ. Σημίτη. Ο πρέσβης μας στη ρωσική πρωτεύουσα ενημέρωσε το Γερμανό και Αμερικανό ομόλογό του και αύριο Δευτέρα, ο πρέσβης κ. Μιχ. Σπινέλης θα ενημερώσει τους πρέσβεις της Ε.Ε. στην Αθήνα.
 

ΕΡΩΤΗΣΗ : Υπήρξε η εντύπωση ότι οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ προσπάθησαν να περιθωριοποιήσουν τη Ρωσία. Τώρα της αναγνωρίζουν τη δυνατότητα αναπτύξεως μιας πρωτοβουλίας. Πιστεύετε ότι είναι ειλικρινής αυτή η αμερικανική επιθυμία ή απλώς δίνει το πρόσχημα να συνεχισθούν οι βομβαρδισμοί με στόχο να μειωθούν οι αντιδράσεις στις χώρες της Δύσεως;

Γ. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ : Πρώτα απ' όλα, η Ρωσία έχει σαφώς πάρει μια θέση διαφοροποιημένη από τις θέσεις των ΗΠΑ, γύρω από το θέμα του Κοσσυφοπεδίου.

ΕΡΩΤΗΣΗ : Είναι πλησιέστερα στις θέσεις του Βελιγραδίου.

Γ. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ : Σαφώς είναι πιο κοντά στις θέσεις του κ. Μιλόσεβιτς. Αυτή όμως είναι μια διαπίστωση αρχική. Από εκεί και πέρα, υπάρχουν τρία στοιχεία τα οποία έχουν δώσει μία νέα δυναμική. Πρώτα απ' όλα η αναγνώριση της ανάγκης απ' όλους να υπάρξει ένα Ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας και άρα εμπλοκή του ΟΗΕ για την τελική λύση. Δηλαδή, έχει αναδειχθεί ο ΟΗΕ πλέον ως σημαντικός παράγων για την εξεύρεση μιας οριστικής λύσης.

ΕΡΩΤΗΣΗ : Και για να δοθεί προφανώς νομιμοποίηση στην παρέμβαση του ΝΑΤΟ που δεν υπήρχε έως τώρα.

Γ. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ : Εν μέρει, πιθανώς. Αλλά θα έλεγα όχι μόνον. Θα έλεγα ότι ο ρόλος του ΟΗΕ είναι ουσιαστικός για να βρεθεί μια τελική λύση. Με άλλα λόγια, αυτή τη στιγμή είναι αναγκαίες οι καλές υπηρεσίες κάποιου και o ΟΗΕ είναι ο πλέον κατάλληλος οργανισμός και θεσμικά και πολιτικά. Παράλληλα, έχει τη δυνατότητα να συνενώσει τις διάφορες προσεγγίσεις και έχει και τη νομική βάση πάνω στην οποία θα μπορούσε να στηριχθεί μια τελική λύση. Ετσι, λοιπόν, η όλη διαδικασία μας εισάγει μία διαπραγμάτευση μέσω του ΟΗΕ, σε μια διαμεσολάβηση της Μόσχας με το Βελιγράδι. Σε αυτήν τη διαδικασία η Ελλάδα παίζει έναν σημαντικό ρόλο, υποστηρίζοντας την πρωτοβουλία του ΟΗΕ, έχοντας τις δικές της επαφές με το Βελιγράδι, αλλά και διατυπώνοντας προτάσεις τις οποίες καταθέσαμε και συζητήσαμε, ειδικότερα τις δύο τελευταίες μέρες, με τους Ρώσους και τον Κόφι Ανάν για να βοηθήσουμε τις δικές τους προσπάθειες για την προετοιμασία ενός ψηφίσματος του ΟΗΕ, που θα συνάδει και με τις προϋποθέσεις που έχουν τεθεί εξ αρχής.

ΕΡΩΤΗΣΗ : Το ερώτημα _όμως σχετικώς με τη στάση των ΗΠΑ προς τη Μόσχα παραμένει. Τι επιδιώκει πράγματι η Ουάσιγκτον;

Γ. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ : Η Αμερική δεν θέλει απομονωμένη τη Ρωσία. Θα ήθελε την εμπλοκή της Ρωσίας σε μια τελική λύση, με τη συμμετοχή ρωσικών ειρηνευτικών δυνάμεων, αλλά και διότι γνωρίζει ότι η σταθερότητα στην περιοχή ενισχύεται εφ' όσον υπάρχει μια συναίνεση σε διεθνές επίπεδο, που σημαίνει συναίνεση και της Ρωσίας πέραν της συναινέσεως των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Ενώσεως.

ΕΡΩΤΗΣΗ : Με δεδομένη την πρακτική που ακολούθησε η Ουάσιγκτον στην κρίση του Κοσσυφοπεδίου και κυρίως από τη στιγμή που οι ΗΠΑ είναι η μόνη υπερδύναμη, για ποιο λόγο να δώσει τη δυνατότητα στη Μόσχα να επανέλθει ως ρυθμιστικός παράγοντας στη διεθνή διπλωματία; Το κάνει γιατί υπάρχει αδυναμία εξόδου από την κρίση του Κοσσυφοπεδίου;

Γ. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ : Νομίζω ότι, εν μέρει, σαφώς η Αμερική θα ήθελε να δει ένα γρήγορο τερματισμό των εχθροπραξιών και μια διπλωματική λύση. Από την άλλη όμως πλευρά, δεν θα συμφωνούσα ότι θα ήθελε να απομονώσει τη Ρωσία. Μην ξεχνάτε ότι μπορεί να είναι η μόνη υπερδύναμη αλλά δεν είναι παντοδύναμη.