Οι Υπουργοί προέβησαν σε κοινές δηλώσεις προς τους Έλληνες και ξένους δημοσιογράφους.

ΡΟΜΠΙΝ ΚΟΥΚ : Καλησπέρα σας. Είχα μια πολύ χρήσιμη συζήτηση με τον καλό μου φίλο, Γιώργο Παπανδρέου κατά την οποία επιβεβαιώθηκε η κοινή προσέγγιση των δύο χωρών μας σε πολλά θέματα που αντιμετωπίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Πρώτα από όλα και οι δύο έχουμε την κοινή ελπίδα να δούμε την Κύπρο να καταστεί πλήρες μέλος της Ε.Ε. Η Βρετανία έχει υποστηρίξει την κυπριακή αίτηση να καταστεί μέλος της Ε.Ε., και για το λόγο ότι πολλοί Ελληνοκύπριοι είναι εγκατεστημένοι στη Βρετανία και ιδιαίτερα στο Λονδίνο. Δεν πιστεύουμε ότι η διευθέτηση της διαίρεσης του νησιού θα έπρεπε να αποτελέσει προϋπόθεση για την κυπριακή αίτηση προς ένταξη. Η Κύπρος έχει κάθε δικαίωμα να είναι υποψήφια από μόνη της και η θέση της αυτή είναι ισχυρή. Η πρόσφατη έκθεση της Επιτροπής έδειξε ότι η Κύπρος έχει πραγματοποιήσει μεγαλύτερη πρόοδο από τις περισσότερες άλλες υποψήφιες χώρες σε ότι αφορά την νομοθεσία της Ε.Ε. και την προετοιμασία προς την ένταξη. Όμως ταυτόχρονα θα ήταν επιθυμητό και για την ίδια την Κύπρο και για την Ευρώπη, αν μπορούσαμε να επιλύσουμε την τραγική διαίρεση του νησιού σε δύο τμήματα. Για το λόγο αυτό η Μ. Βρετανία πρωτοστάτησε στην πρωτοβουλία του G8 να ασκήσει πίεση στα Ηνωμένα Έθνη για να αναβιώσουν τις συνομιλίες για το μέλλον του νησιού. Επιθυμούμε να πράξουμε ό,τι μπορούμε για να εξασφαλίσουμε την επιτυχή κατάληξη της πρωτοβουλίας αυτής.

Είχαμε επίσης μια χρήσιμη συζήτηση για την προετοιμασία της συνάντησης του Ελσίνκι και για τα αποτελέσματα που μπορούν να προκύψουν από αυτήν.

Σε ότι αφορά την Μ. Βρετανία, πιστεύουμε ότι θα ήταν σωστό να αναγνωρίσουμε την Τουρκία σαν υποψήφια χώρα για ένταξη στην Ε.Ε. Πιστεύουμε ότι είναι σωστό γιατί θα πρέπει να υποστηρίζουμε και να ενθαρρύνουμε τις προοδευτικές εκείνες δυνάμεις στο εσωτερικό της Τουρκίας που προσβλέπουν στην Ευρώπη για τις επιδιώξεις και τον προσανατολισμό τους. Οι άνθρωποι αυτοί χρειάζονται την ενθάρρυνση της Ευρώπης για να επιτύχουν τις αλλαγές στα ανθρώπινα δικαιώματα στην Τουρκία, οι οποίες είναι απαραίτητες και τις οποίες εύχονται όλοι οι φίλοι της Τουρκίας. Όμως, η απόφαση να αναγνωρισθεί η Τουρκία σαν υποψήφια χώρα για ένταξη στην Ε.Ε. δεν αποτελεί καθόλου την τελική απόφαση σε μια διαδικασία. Θα είναι μόνο η πρώτη απόφαση σε μια μακρά διαδικασία (μακρύ μονοπάτι). Και δεν θα είναι δυνατόν να πραγματοποιήσουμε πρόοδο στο μακρύ αυτό μονοπάτι, σε ότι αφορά τις διαπραγματεύσεις για ένταξη, πριν η Τουρκία ικανοποιήσει τα κριτήρια της Κοπεγχάγης για τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη δημοκρατία και την αναγνώριση των δικαιωμάτων των μειονοτήτων.

Επίσης συζητήσαμε το πώς μαζί θα μπορούσαμε να προωθήσουμε την ευρωπαϊκή αμυντική πρωτοβουλία. Αμφότερες οι χώρες μας έχουν κοινό ενδιαφέρον για την ικανότητα της Ευρώπης να αντιδρά σε κρίσεις εντός του εδάφους της και είμαστε δεσμευμένοι να επιτύχουμε στο θέμα αυτό.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ : Θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Υπουργό Ρόμπιν Κουκ για τον χρόνο που αφιέρωσε στη συνάντησή μας. Είχε από ότι καταλαβαίνω μια πολύ γεμάτη μέρα. Συζητήσαμε μερικά από τα πολύ σημαντικά θέματα. Σημαντικά για την Ευρώπη και την Ελλάδα.

Αρχίζοντας κι εγώ από την Κύπρο, νομίζω ότι μοιραζόμαστε την άποψη ότι αποτελεί στόχο μας. Πραγματικά η όλη διαδικασία ένταξής της στην Ε.Ε. αντιμετωπίζεται από εμάς σαν μια διαδικασία που στοχεύει στο να βοηθήσει την Κύπρο όχι μόνο να γίνει μέλος της Ε.Ε. αλλά και να βρει μια λύση, προσφέροντάς της τα σωστά κίνητρα και βοηθώντας στις διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο κοινοτήτων. Ελπίζουμε ότι θα υπάρξει έκκληση εκ μέρους του Κόφι Ανάν για συνομιλίες μεταξύ των δύο κοινοτήτων και ταυτόχρονα, αυτή η έκκληση θα είναι σεβαστή από αμφότερες τις κοινότητες. Γνωρίζω ότι ο Πρόεδρος Κληρίδης είναι έτοιμος να συζητήσει για το Κυπριακό, για την επίλυση του και ασφαλώς ελπίζουμε ότι θα υπάρξει η ίδια ανταπόκριση από τον Ντενκτάς και θα υπάρξουν ουσιαστικές συνομιλίες το συντομότερο δυνατόν.

Έτσι λοιπόν, ο στόχος μας είναι να δούμε μια Κύπρο μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, έχοντας λύσει το πολιτικό της πρόβλημα. Αλλά είμαι στην ευχάριστη θέση να πω ότι όλοι μοιραζόμαστε την άποψη πως αυτό δεν αποτελεί προϋπόθεση, αν δηλαδή δεν έχουμε μια λύση.

Στο θέμα της τουρκικής υποψηφιότητας, είχα την ευκαιρία να εκθέσω τις απόψεις μας, το πώς αισθανόμαστε για τον τρόπο που θα πρέπει να αντιμετωπισθεί η υποψηφιότητα αυτή. Η Ελλάδα πιστεύει ότι αν υπάρξει υποψηφιότητα, δεν θα πρέπει να είναι μια εικονική υποψηφιότητα -αν μπορώ να χρησιμοποιήσω αυτή την λέξη- αλλά μια αληθινή υποψηφιότητα, η οποiα πραγματικά θα δεσμεύσει την Τουρκία κατά τέτοιο τρόπο ώστε ταυτόχρονα να προωθεί και να ελέγχει την διαδικασία της πορείας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό είναι πολύ σημαντικό και είναι ένα από τα θέματα τα οποία θα συζητηθούν και θα συζητήσω και με άλλους συναδέλφους μου σε άλλα μέρη της Ευρώπης. Πιστεύω ότι υπάρχει μια ευκαιρία μπροστά μας. Ένα νέο κλίμα έχει αναπτυχθεί μεταξύ των δύο χωρών μας και ιδιαίτερα μεταξύ των δύο λαών μας. Θα θέλαμε ασφαλώς να δούμε το κλίμα αυτό να οδηγεί σε πρακτικά αποτελέσματα στις διμερείς μας σχέσεις και στο Κυπριακό πρόβλημα και ασφαλώς αυτό σίγουρα θα βοηθήσει στον ευρωπαϊκό προσανατολισμό της Τουρκίας.

Ακολούθως, οι δύο Υπουργοί απάντησαν σε ερωτήσεις δημοσιογράφων.

ΕΡΩΤΗΣΗ : Παίρνοντας αυτήν τη θέση, που εξηγήσατε, αναφορικά με την υποψηφιότητα της Τουρκίας, λαμβάνετε υπόψη σας την όχι και τόσο χρήσιμη (επιβοηθητική) στάση της Άγκυρας στο θέμα της Κύπρου;

ΡΟΜΠΙΝ ΚΟΥΚ : Θα περίμενε φυσικά κανείς από όλες τις υποψήφιες χώρες να σέβονται το δικαίωμα άλλων υποψηφίων χωρών να υποβάλλουν την αίτησή τους και να διεξάγουν τις, διαπραγματεύσεις τους. Το περιμένουμε αυτό από όλες τις υποψήφιες χώρες και έτσι θα παραμείνει ως αρχή.

ΕΡΩΤΗΣΗ : Κύριε Υπουργέ, είπατε ότι η Βρετανία θα υποστηρίξει την τουρκική υποψηφιότητα στο Ελσίνκι με στόχο να ενθαρρύνει τις δημοκρατικές δυνάμεις στη χώρα. Στο Λουξεμβούργο δεν υπήρχε τέτοιος όρος, ότι η Τουρκία θα έπρεπε να γίνει υποψήφια για να ενθαρρυνθούν οι δημοκρατικές δυνάμεις. Υπήρχαν οικονομικά κριτήρια, τα κριτήρια της Κοπεγχάγης.

ΡΟΜΠΙΝ ΚΟΥΚ : Τα κριτήρια της Κοπεγχάγης περιέχουν πολύ σαφή διατύπωση για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις δημοκρατικές προϋποθέσεις. Έτσι αυτά τα δύο είναι συνώνυμα και η έκθεση της Επιτροπής, που θα εξεταστεί στο Ελσίνκι, συστήνει να αναγνωριστεί η Τουρκία ως υποψήφια χώρα αλλά οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις για μην ξεκινήσουν έως ότου εκπληρώσει η Τουρκία τα πολιτικά κριτήρια της Κοπεγχάγης.

ΕΡΩΤΗΣΗ : Η ερώτηση απευθύνεται και στους δύο Υπουργούς. Περιμένετε από  την Τουρκία να κάνει μία δήλωση πάνω στο θέμα της Κύπρου ή στο θέμα των ελληνοτουρκικών σχέσεων πριν από το Ελσίνκι και πριν από την αναγγελία της υποψηφιότητάς της;

ΡΟΜΠΙΝ ΚΟΥΚ : Είναι θέμα της Τουρκίας να αποφασίσει τι δηλώσεις θα κάνει πριν από το Ελσίνκι και σε οποιαδήποτε άλλη στιγμή. Αλλά οι προϋποθέσεις που θα ισχύσουν για να προωθήσει η Τουρκία την υποψηφιότητά της θα ισχύσουν και για κάθε άλλη υποψήφια χώρα και αυτό φυσικά περιλαμβάνει όπως είπα και την προϋπόθεση του σεβασμού των άλλων υποψηφιοτήτων.

ΕΡΩΤΗΣΗ : Αφού αναφερόμαστε στο πρόβλημα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία, το ΡΚΚ αποτελεί ένα στοιχείο του θέματος. Το ΡΚΚ εγκαινίασε καινούρια στρατηγική, ανακοίνωσε ανακωχή, απέσυρε τις δυνάμεις του από την Τουρκία κ.λ.π. Πώς κρίνετε τη στάση τους στοv πλαίσιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία;

ΡΟΜΠΙΝ ΚΟΥΚ : Φοβάμαι ότι η αλήθεια είναι ότι το ΡΚΚ έχει μία μακρά ιστορία σαν τρομοκρατική οργάνωση, που έχει πραγματοποιήσει πολλές θανάσιμες επιθέσεις. Θα χρειαστούμε επομένως πιο ισχυρές αποδείξεις και μία μεγαλύτερη χρονική περίοδο για να κρίνουμε εάν το ΡΚΚ άλλαξε πραγματικά.

ΕΡΩΤΗΣΗ : Η ερώτηση απευθύνεται στον κ. Παπανδρέου. Υποστηρίζετε ακόμη την Τουρκία; Άλλαξε η στάση σας προς την Τουρκία από την τελευταία φορά που την επισκεφθήκατε;

ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ : Δεν ξέρω εάν έτσι θα απαντούσε κανείς για την προσωπική μου στάση προς την Τουρκία αλλά ξέρω ποιες είναι οι ελπίδες μου. Ελπίδα μου είναι ότι θα συνεχιστεί η βελτίωση των σχέσεών μας αλλά ότι θα έχει επίσης και κάποιες πρακτικές συνέπειες στον τρόπο που αντιμετωπίζουμε κάποια από τα προβλήματα της περιοχής. Πιστεύω ότι μία πολύ τίμια σχέση, η οποία θα βασίζεται σε αρχές, στο διεθνές δίκαιο και στον σεβασμό των Συνθηκών που ισχύουν, είναι αυτή που θα προήγαγε τις σχέσεις μας, στο μέλλον.

ΕΡΩΤΗΣΗ : Κύριε Υπουργέ, αναρωτιέμαι εάν το ζήτημα της τελικής λύσης για το Κυπριακό θα μπορούσε να αποτελέσει τμήμα του επονομαζόμενου «χάρτη διαδρομής» της Τουρκίας μετά την απονομή της υποψηφιότητας.

ΡΟΜΠΙΝ ΚΟΥΚ : Κατ’ αρχήν δεν είμαι σίγουρος ότι θα υιοθετήσουμε αναγκαστικά έναν «χάρτη διαδρομής» για την Τουρκία αλλά υπάρχουν μερικά πολύ σαφή βήματα που χρειάζεται να κάνει η Τουρκία προκειμένου να φέρει σε πέρας την υποψηφιότητά της για ένταξη. Και θα επαναλάβω αυτό που είπα στην αρχή. Όλοι και στις δύο πλευρές αναγνωρίζουν ότι αυτή η διαδικασία θα έχει μακρά προοπτική. Μία απόφαση στο Ελσίνκι δεν αποτελεί ολοκλήρωση της φιλοδοξίας της Τουρκίας να γίνει μέλος της Ε.Ε. Είναι απλά ένα σημείο εκκίνησης, όχι σημείο άφιξης και πολλά άλλα ζητήματα χρειάζεται να εξεταστούν εν τω μεταξύ. Στο ζήτημα του διχασμού της Κύπρου, είμαστε αρκετά ξεκάθαροι ότι θα ήταν επιθυμητή η λύση του, ώστε να μπορεί η Κύπρος να γίνει και πάλι ένα ενιαίο, κυρίαρχο κράτος, ένα ενιαίο νησί. Γι’ αυτόν το σκοπό θα εξακολουθήσουμε να εργαζόμαστε όπως έχουμε κάνει πάντα και στο παρελθόν. Σε περίπτωση που δεν είναι δυνατό να το επιτύχουμε αυτό, δεν θα το θέταμε ως προϋπόθεση για να προχωρήσει η υποψηφιότητα της Κύπρου για ένταξη στην Ε.Ε. και αυτό ισχύει για όλα τα μέρη, που εμπλέκονται στη συζήτηση. Κανείς δεν μπορεί να έχει βέτο στην εmθυμία της Κύπρου για ένταξη στην Ε.Ε.
Σας ευχαριστώ πολύ.

Κατόπιν, ο Υπουργός Εξωτερικών κ Γ. Παπανδρέου μιλώντας στους Έλληνες δημοσιογράφους και ανταποκριτές έκανε την παρακάτω δήλωση:

Όπως ξέρετε μετά από την απόφαση του Πρωθυπουργού, ξεκινάει το Υπουργείο Εξωτερικών έναν «γύρο πρωτευουσών», από πλευράς μου και από πλευράς του Αναπληρωτή Υπουργού κ. Ροκόφυλλου. Η πρώτη επίσκεψη μας είναι στο Λονδίνο. Είδατε τα συγκεκριμένα αποτελέσματα. Έχουμε όμως μπροστά μας πολύ δρόμο σε πολλές ακόμα πρωτεύουσες, πολλές χώρες, πολλούς Υπουργούς Εξωτερικών για να διαμορφώσουμε μια τελική εικόνα των δικών μας τελικών αποφάσεων προ του Ελσίνκι. Γνωρίζετε λοιπόν τις ανησυχίες μας, τους στόχους μας και ακούσατε τον κ. Κουκ και τις συγκεκριμένες δηλώσεις του.

Στη συνέχεια ο κ. Παπανδρέου απάντησε σε ερωτήσεις

ΕΡΩΤΗΣΗ : Ποιες ήταν οι δικές σας εντυπώσεις από τον κ. Κουκ, πώς πάνε τα πράγματα για το Κυπριακό -και αν θα υπάρξει πρόοδος- και για το θέμα της απονομής του περίφημου αυτού τίτλου τις υποψήφιας χώρας στην Τουρκία;

ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ : Δεν θέλω να κάνω αξιολογήσεις. Δεν νομίζω ότι είναι η καλύτερη στιγμή διότι, όπως σας είπα, έχουμε μπροστά μας αρκετές χώρες τις οποίες πρέπει να δούμε και οπωσδήποτε η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελείται από το σύνολο των χωρών και όχι από την απόφαση ή τη θέση της μιας ή της άλλης χώρας. Νομίζω όμως ότι δεν μπορεί παρά να θεωρήσει κανείς ως θετική τη δήλωση του κ. Κουκ ότι, βεβαίως όπως και εμείς, ζητούν την επίλυση του Κυπριακού και, βεβαίως, θα ήταν ευχής έργον η Κύπρος να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχοντας λύσει το πολιτικό πρόβλημα. Παράλληλα όμως, δεν θεωρεί ότι αυτή είναι προϋπόθεση για την ένταξη της Κύπρου. Αν δηλαδή στην πορεία  δεν λυθεί το Κυπριακό, δεν θα τιμωρηθεί εκ νέου η Κύπρος λόγω αυτής της κατάστασης, που σίγουρα δεν θα είναι δική της ευθύνη. Σε ότι αφορά στις υπόλοιπες πτυχές, νομίζω ότι η Αγγλία ξεκαθάρισε ότι υπάρχουν συγκεκριμένα κριτήρια τα οποία πρέπει να εκπληρώσει η Τουρκία σε μια διαδικασία, βεβαίως, που ξεκινά από τη στιγμή της υποψηφιότητας μέχρι την στιγμή που θα ξεκινήσει τις διαπραγματεύσεις. Όχι τη στιγμή που θα ενταχθεί, αλλά τη στιγμή που θα ξεκινήσει τις διαπραγματεύσεις.

ΕΡΩΤΗΣΗ : Κύριε Υπουργέ, θα ήθελα να σας ζητήσω να σχολιάσετε μια δήλωση του προκατόχου σας, του κ. Πάγκαλου, πριν από λίγη ώρα σε τηλεοπτικό σταθμά σχετικά με αυτούς τους χειρισμούς για τους οποίους συζητούμε εδώ. Αναφερόμενος στο πρόσωπο σας, ο κ. Πάγκαλος δήλωσε ότι ο Υπουργός Εξωτερικών ασκεί πολιτική ίσων αποστάσεων μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Τι έχετε να πείτε σχετικά με τη δήλωση αυτή;

ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ : Δεν άκουσα τη δήλωση και δεν μπορώ να τη σχολιάσω.

ΕΡΩΤΗΣΗ : Από ότι αντιλαμβάνομαι πραγματοποιείτε περιοδεία στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες για να ενημερώσετε καλύτερα, ενδεχομένως, τους εταίρους. Αλλά τι μορφή, τι είδους εγγυήσεων θα ζητήσει η Ελλάδα για την χορήγηση του καθεστώτος υποψηφιότητας στην Τουρκία από την Ευρωπαϊκή Ένωση;

ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ : Νομίζω ότι αυτά τα έχει αναφέρει ο Πρωθυπουργός αρκετές φορές, Προχθές ήταν στο Τάμπερε και μπόρεσε να μιλήσει με όλους τους δημοσιογράφους πάνω σε αυτά τα θέματα. Να μην επαναλάβω αυτά που έχει πει ο Πρωθυπουργός.

ΕΡΩΤΗΣΗ : Αναφέρονται συνεχώς τα κριτήρια της Κοπεγχάγης αλλά δεν αναφέρονται πουθενά τα συμπεράσματα του Λουξεμβούργου και του Κάρντιφ που ήταν συγκεκριμένα για τα ελληνοτουρκικά και το Κυπριακό.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ : Όλα τα συμπεράσματα των Συμβουλίων ισχύουν.
Ευχαριστώ πολύ.
 
 
 

Επίσης και στα Αγγλικά