ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ
ΣΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ "Die Welt"

30. Οκτωβρίου 1999


Η εφημερίδα Die Welt δημοσιεύει συνέντευξη της επικεφαλής του τμήματος εξωτερικής πολιτικής, Dr. Hildegad Stausberg, με τον Υπουργό Εξωτερικών της Ελλάδας Γιώργο Α. Παπανδρέου.

«Πρέπει να βοηθήσουμε τους ανθρώπους»
«Ο Υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας κάνει λόγο για ανθρωπιστική βοήθεια στη Σερβία»

«Στην Αθήνα προσδίδεται ρόλoς-κλειδί, τόσο στο θέμα της διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσο και στην ευρωπαϊκή πολιτική για τα Βαλκάνια. Στα πλαίσια της προετοιμασίας της σημαντικής Συνόδου Κορυφής στο Ελσίνκι, ο Έλληνας ΥΠΕΞ, Γ. Παπανδρέου, συναντήθηκε στο Βερολίνο, μεταξύ άλλων, και με τον Γερμανό ομόλογό του, Φίσερ.»

Die Welt :  Τι αναμένει η Αθήνα από τη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. στο Ελσίνκι;

Παπανδρέου : Ευχόμαστε να υπάρξει τελικά ακριβής προσδιορισμός των διαφόρων ομάδων και τύπων των υποψηφίων προς ένταξη χωρών, προπάντων σε σχέση με τις βαλκανικές χώρες. Η Ελλάδα υποστήριξε ουσιαστικά τη διεύρυνση με τις χώρες της ΝΑ Ευρώπης, αυτό είναι σημαντικό για τη σταθερότητα σ’ ολόκληρη την ευρωπαϊκή ήπειρο. Όμως στο Ελσίνκι πρέπει να τεθούν στο τραπέζι εντελώς ξεκάθαρα οι όροι: Θα πρέπει να θεσπίσουμε συγκεκριμένα, ποιους όρους πρέπει να πληρούν οι υποψήφιοι προς ένταξη και μάλιστα τόσο στον τομέα των εσωτερικών μεταρρυθμίσεων, όσο και στο θέμα της προστασίας των μειονοτήτων.

Die Welt :  Επαρκούν τα σημερινά κριτήρια για την ενσωμάτωση;

Παπανδρέου : Όχι. Τα αποκαλούμενα κριτήρια της Κοπεγχάγης θεσπίστηκαν για την ενσωμάτωση των χωρών της Κεντρικής Ευρώπης. Επειδή τα προβλήματα στα Βαλκάνια είναι πολύ πιο δύσκολα, θα πρέπει να ισχύσουν άλλα κριτήρια. Αυτό δεν αφορά μόνο δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις και ανθρώπινα δικαιώματα, αλλά και τις διακρατικές σχέσεις, τους κανόνες της ειρηνικής συνύπαρξης, το σεβασμό των συνόρων και του Διεθνούς Δικαίου, των αποφάσεων των Ηνωμένων Εθνών και του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης.

Die Welt :  Ποια είναι η θέση σας, ως προς την ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση;

Παπανδρέου : Για μας δεν είναι θέμα του εάν (η Τουρκία θα ενταχθεί), αλλά του πότε και πώς. Ενδιαφερόμαστε έντονα για την ενσωμάτωση της Τουρκίας. Στο Ελσίνκι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να θέσει ένα ξεκάθαρο πλαίσιο. Αλλιώς θα χαθεί η ευκαιρία και προπάντων θα ξυπνήσουμε εσφαλμένες προσδοκίες στην Τουρκία. Κατά τα άλλα έχει επέλθει μια δραματική ψυχολογική αλλαγή στην Ελλάδα και στην Τουρκία. Οι σεισμοί προκάλεσαν ένα, μέχρι τότε άγνωστο, κύμα αλληλεγγύης. Προηγουμένως είχε αρχίσει ένας διάλογος σε επίπεδο Υπουργών Εξωτερικών για τα κοινά μας σημεία στον πολιτιστικό τομέα, το εμπόριο, τον τουρισμό, το περιβάλλον, την ασφάλεια, καθώς και τις δυνατότητες για πολυμερή συνεργασία στα Βαλκάνια και την περιοχή του Ευξείνου Πόντου. Φυσικά εξακολουθούν να υπάρχουν μεγάλα προβλήματα, όπως το Κυπριακό και εδαφικές διεκδικήσεις (της Τουρκίας) στο Αιγαίο.

Die Welt :  Θα πρέπει η Ευρωπαϊκή Ένωση να συνδράμει με ανθρωπιστική βοήθεια τη Σερβία;

Παπανδρέου : Ναι, απόλυτα. Η ανθρωπιστική βοήθεια δεν έχει καμία σχέση με την ιδεολογία. Σε ανθρωπιστικό επίπεδο, θα πρέπει να παρέχουνε στη Σερβία αυτό που έχει ανάγκη. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι Διεθνείς Οργανισμοί θα πρέπει να επαγρυπνούν, ώστε η βοήθεια να φτάσει στους ανθρώπους. Πάνω στο θέμα, η Ελλάδα και η Ολλανδία έχουν παρουσιάσει, εδώ και μήνες, ένα σχέδιο: «Δράση για δημοκρατία». Με αυτό θέλουμε να βοηθήσουμε προπάντων τις περιοχές, όπου έχει επικρατήσει η δημοκρατική αντιπολίτευση. Ας μην ξεχνάμε: υπάρχει μια έντονη επιθυμία στο σερβικό λαό για αλλαγή, ακόμη και για να αποτελέσουν μέρος της ευρωπαϊκής οικογένειας των λαών. Αλλά η αντιπολίτευση μέχρι τώρα ήταν αδύναμη και κατακερματισμένη, με αποτέλεσμα να μη μπορεί να επιβάλει μεταρρυθμίσεις.

Die Welt :  Κατά πόσο ο πόλεμος στο Κοσσυφοπέδιο έχει αλλάξει την κατάσταση;

Παπανδρέου : Με τον πόλεμο τα πράγματα δεν έγιναν πιο απλά. Έχουμε απομακρυνθεί ίσως περισσότερο, απ’ ότι πριν από τον πόλεμο από το στόχο της πολυεθνικής συνύπαρξης. Ήδη, γι’ αυτόν το λόγο θα πρέπει -μέσω της ανθρωπιστικής βοήθειας- να δώσουμε ένα δείγμα, για το τί θέλουμε. Η βοήθεια για την ανοικοδόμηση στο εσωτερικό της χώρας είναι εντελώς διαφορετικό πράγμα. Ως προς αυτό η Γιουγκοσλαβία θα πρέπει πρώτα να πληροί σημαντικούς πολιτικούς όρους. Εάν εμείς θα συμμετέχουμε στην ανοικοδόμησή της, αυτό θα πρέπει να συνδεθεί με τη διαδικασία για πολιτικές μεταρρυθμίσεις στη χώρα. Κατά τα άλλα το Σύμφωνο Σταθερότητας θα προετοιμάσει όλη την περιοχή για την ενσωμάτωση στην Ευρώπη.

Die Welt :  Φοβάστε τη δημιουργία μιας μεγάλης Αλβανίας;

Παπανδρέου : Η Ένωση όλων των Αλβανοφώνων αποτελούσε ίσως στις αρχές του αιώνα ένα φυσιολογικό στόχο. Σήμερα όμως η δημιουργία κρατών με εθνικά κριτήρια θα προκαλούσε χάος σε παγκόσμιο επίπεδο, προπάντων στην περιοχή των Βαλκανίων. O σεβασμός των συνόρων αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ομαλής εξέλιξης της Ευρώπης, όλα τα άλλα είναι ονειροπόληση.

Επίσης και στα Γερμανικά