Διαθέτοντας από την ίδρυσή του εξουσίες ελέγχου των εκτελεστικών αρχών, το Κοινοβούλιο διαθέτει επίσης νομοθετική εξουσία που λαμβάνει τη μορφή του δικαιώματος διαβούλευσης επί των βασικών κοινοτικών κειμένων, η οποία προοδευτικά επεκτάθηκε σε ένα πραγματικό δικαίωμα νομοθετικής συναπόφασης. Εξάλλου το Κοινοβούλιο μοιράζεται με το Συμβούλιο της Ένωσης την εξουσία όσον αφορά τον προϋπολογισμό.

Πώς επιλέγονται οι ευρωβουλευτές; Μέχρι το 1979 οι ευρωβουλευτές προέρχονται από τα εθνικά κοινοβούλια που όριζαν τους εκπροσώπους τους στο Στρασβούργο. Από το 1979 και κάθε πέντε έτη, εκλέγονται με άμεση καθολική ψηφοφορία σε κάθε μια από τις χώρες της Ενωσης.

Έτσι οι πολίτες επιλέγουν βουλευτές, που δεν εντάσσονται στις εθνικές αντιπροσωπείες, αλλά σε διακριτικές κοινοβουλευτικές ομάδες που αντιπροσωπεύουν τα κύρια ρεύματα πολιτικής σκέψης που επικρατούν στην Ευρώπη.