Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων

35 χρόνια από τη στυγερή δολοφονία του βουλευτή της αριστεράς και μαραθωνοδρόμου της Ειρήνης Γρηγόρη Λαμπράκη, κι εξακολουθούν ακόμη να παραμένουν ανεξιχνίαστα στοιχεία και αναπάντητα σοβαρά ερωτηματικά για το πολιτικό έγκλημα που συντάραξε τότε το πανελλήνιο. Ηταν φαίνεται στη μοίρα αυτού του τόπου όλα τα μεγάλα πολιτικά εγκληματα που έγιναν από την απελευθέρωση της χώρας μέχρι σήμερα, να παραμένουν ανεξιχνίαστα και αναπάντητα. Λες κι ένα έμπειρο κι αόρατο χέρι, ύφαινε πάντα ένα αδιαπέραστο ιστό αράχνης που εμπόδιζε να φτάσουν οι έρευνες στους εγκέφαλους, τα "αφεντικά" που οργάνωναν τα εγκληματα. Αυτό που συνέβη με τις δολοφονίες του Γιάννη Ζεύγου, του Τζωρτζ Πόλκ, του Χρ. Λαδά, του Στέφανου Σαράφη και του Στέφανου Βελδεμίρη, επαναλαμβάνονταν και με τη δολοφονία Λαμπράκη.

Ηταν ο Γκοτζαμάνης και ο Εμμανουηλίδης οι μοναδικοί που ευθύνονται για τη θανάτωση του Λαμπράκη, όπως αποφάνθηκε το κακουργιοδικείο Θεσσαλονίκης με την υπ' αριθμό 241 του 1966 απόφασή του; Ή μήπως πίσω τους κρύφτηκαν επιμελώς οι πραγματικοί δολοφόνοι του αγωνιστή της ειρήνης, οι αληθινοί ένοχοι που οργάνωσαν, μεθόδευσαν κι εκτέλεσαν το τερατώδες εκείνο πολιτικό έγκλημα;

Οχι πως οι δύο παρακρατικοί που πλήρωσαν τελικά τα σπασμένα της υπόθεσης, ο μεταφορέας Σπύρος Γκοτζαμάνης, ιδιοκτήτης του τρικύκλου που έγινε συνώνυμο της βίας και ο κατ' επάγγελμα "εθνικόφρων" Μανώλης Εμμανουηλίδης ήταν τίποτα λουλούδα για μύρισμα ή αμέτοχες Αρσακειάδες. Μα όπως έδειξε όλη η εξέλιξη εκείνης της ιστορίας, στις πλάτες των δύο αυτών φορτώθηκε η ευθύνη του... τροχαίου εκείνου εγκληματος.

Δικηγόροι της πολιτικής αγωγής και της υπεράσπισης σε μιά "κόντρα" τους στη δίκη για την υπόθεση Λαμπράκη. Παρακολουθούν οι Γκοτζαμάνης, Εμμανουηλίδης, Γιοσμάς και οι άλλοι κατηγορούμενοι
"Ενόχους συνεργείας εις πράξιν θανατηφόρου σωματικής βλάβης", έκρινε τους δύο επιβάτες του μοιραίου τρικύκλου το δικαστήριο, επιβάλοντας ποινές κάθειρξης 11 χρόνων στον Γκοτζαμάνη και 8,5 χρόνων στον Εμμανουηλίδη. Ενώ γλύτωναν όλα τα μικρά και μεγάλα "ψάρια": Από τους αξιωματικούς της χωροφυλακής που είχαν κατηγορηθεί για συνέργεια στη δολοφονία και προσπάθεια συγκάλυψής της, μέχρι τους πιο πάνω από αυτούς. Και τελικά όλος εκείνος ο εσμός του παρακράτους και των μυστικών υπηρεσιών, ελληνικών και ξένων που βρίσκονταν πίσω από την οργάνωση της δολοφονίας του Γρηγόρη Λαμπράκη, ξέφευγε από την τσιμπίδα της δικαιοσύνης.

Ποιοί είναι οι πραγματικοί ένοχοι της δολοφονίας του Γρηγόρη Λαμπράκη; Δικαιολογημένα στις 27 Ιούνη του 1963, με επιστολή του στο Λευκό Οίκο ο τιμημένος με το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης διάσημος Αμερικανός επιστήμονας Λίνους Πάουλιγκ, ρωτούσε: "Μπορεί ο πρόεδρος Κέννεντυ να διαβεβαιώσει τον αμερικανικό λαό ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ και η CIA δεν αναμίχθηκαν στην επίθεση κατά της συγκέντρωσης για την ειρήνη στη Θεσσαλονίκη, κατά την οποία δολοφονήθηκε ο Γρηγόρης Λαμπράκης;"

Η ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΔΟΛΟΦΟΝΙΑΣ

Ας θυμηθούμε τα γεγονότα που οδήγησαν στη δολοφονία του μαραθωνοδρόμου της Ειρήνης:

Ο Λαμπράκης λίγο πριν τη δολοφονία με το νεογέννητο γιο του.
Το μεσημέρι της 22 Μάη 1963, με το αεροπλάνο της "ΟΛΥΜΠΙΑΚΗΣ" φτάνει στη Θεσσαλονίκη ο βουλευτής της αριστεράς και υφηγητής της ιατρικής σχολής του πανεπιστημίου Αθήνας Γρηγόρης Λαμπράκης, για να μιλήσει στην πρώτη δημόσια συγκέντρωση που οργάνωνε η νεοδημιούργητη τότε "Επιτροπή για τη Διεθνή Ύφεση και Ειρήνη Θεσσαλονίκης" (ΕΔΥΕΘ). Η συγκέντρωση επρόκειτο να πραγματοποιηθεί στην αίθουσα "Πικαντίλλυ", όμως το πρωί της ίδιας μέρας ο ιδιοκτήτης αρνείται να την παραχωρήσει. Κατόπιν αυτού αποφασίζεται η συγκέντρωση να πραγματοποιηθεί στην αίθουσα του ΔΣΚ (Δημοκρατικού Συνδικαλιστικού Κινήματος" στην οδό Ερμού.

Το πρωί της ίδιας μέρας ο δικηγόρος Σύλλας Παπαδημητρίου ειδοποιεί τηλεφωνικά τον εισαγγελέα Ασημακόπουλο πως υπάρχει οργανωμένο σχέδιο για τη δολοφονία του βουλευτή Λαμπράκη. "Θα πάρουμε μέτρα" υπόσχεται ο εισαγγελέας.

Από τις 6:30 το απόγευμα, κι ενώ η συγκέντρωση έχει οριστεί για τις 8 μ.μ. τα πεζοδρόμια και η είσοδος του κτιρίου καταλαμβάνονται από ομάδες παρακρατικών και αστυνομικών με πολιτικά κι όλος αυτός ο συρφετός θα ονομαστεί από την αστυνομία "πλήθος αντιφρονούντων". Οι τραμπούκοι, σαν ένα είδος γενικής δοκιμής, τραυματίζουν στο κεφάλι τον Λαμπράκη κατά την είσοδό του στην αίθουσα, ενώ τραυματίζουν επίσης ακόμη πιο σοβαρά τον επίσης βουλευτή της αριστεράς Γιώργη Τσαρουχά.

Όταν αρχίζει την ομιλία του ο Λαμπράκης μέσα στην κατάμεστη από φίλους της ειρήνης αίθουσα, οι παρακρατικοί από κάτω φωνάζουν εν χορώ: "Θα πεθάνετε Βούλγαροι", "θα πεθάνετε".

"ΜΑΣ ΕΓΚΛΩΒΙΣΕ Η ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ"

Απο τη συγκέντρωση της "Επιτροπής για τη Διεθνή Υφεση και Ειρήνη"
"Συμμετείχα κι εγώ τότε στη συγκέντρωση ως γραμματέας της Επιτροπής Πόλης Θεσσαλονίκης της ΕΔΑ, μας είχε πει λίγο πριν το θάνατό του ο πρώην δήμαρχος Αμπελοκήπων Χρήστος Ράπτης, προσθέτοντας: "Είχα λίγους μόνο μήνες που είχα γυρίσει από την εξορία. Όλοι περιμέναμε να ακούσουμε τον Λαμπράκη. Η πολιτική κατάσταση ήταν ρευστή και διψούσαμε για ενημέρωση.

Σαν ΕΔΑ είχαμε πάρει ορισμένα μέτρα περιφρούρησης, γιατί περιμέναμε αντιδράσεις των τραμπούκων, είχαμε μάλιστα ειδοποιήσει και την Εισαγγελία από το πρωί. Πιστεύω ακράδαντα ότι η δολοφονία ήταν οργανωμένη από ψηλά και με τη συμμετοχή της αστυνομίας.

Οταν τελείωσε η ομιλία, συνεχίζει ο Ράπτης, ο Λαμπράκης έφυγε για το ξενοδοχείο "Κοσμοπολιτ" όπου έμενε και το οποίο βρίσκονταν 200 μέτρα πιο πέρα. Τον συνόδευαν ο Σύλλας Παπαδημητρίου και ο Κώστας Βέρρος. Μόλις βγήκαν αυτοί οι τρεις και λίγοι ακόμη, η αστυνομία έκλεισε τις πόρτες εγκλωβίζοντας τον κόσμο. Για μια στιγμή ακούσαμε ότι χτύπησαν τον Λαμπράκη. Πέρασαν όμως 2 ώρες πριν να καταλάβουμε τι ακριβώς έγινε".

Ο δημοσιογράφος και δικηγόρος Ξενοφών Μαυραγάνης, βοηθός αστυνομικός ρεπόρτερ της τοπικής εφημερίδας "Θεσσαλονίκη", βρισκόταν στο πεζοδρόμιο της γωνίας Βενιζέλου-Ερμού, την ώρα ακριβώς που έβγαινε από την αίθουσα της συγκέντρωσης ο Λαμπράκης και περιστοιχιζόμενος από τα στελέχη της ΕΔΥΕΘ Σ. Παπαδημητρίου και Κ. Βέρρο βάδιζε προς το "Κοσμοπόλιτ".

"Δεν γνώριζα το Λαμπράκη, λέει ο Ξ. Μαυραγάνης, όμως είδα κάποια στιγμή, κι ενώ οι παρακρατικοί φώναζαν κι έβριζαν συνεχώς, κάποια άτομα να βγαίνουν από το κτίριο όπου στεγάζονταν το ΔΣΚ και να βαδίζουν την Ερμού. Μόλις έφτασαν στο ύψος της διασταύρωσης των οδών Βενιζέλου και Ερμού με τη Σπανδωνή, βλέπω ξαφνικά, κι ενώ μέχρι τότε η Σπανδωνή ήταν αποκλεισμένη από ένα μεγάλο πλήθος αστυνομικών, να ανοίγει μέσα σε κλάσματα δευτερολέπτου ο δρόμος, σαν να ανοίγει κάποιο ριντό και να βγαίνει από μέσα ένα όχημα που αργότερα διαπίστωσα πως επρόκειτο για τρίκυκλο. Την επόμενη στιγμή, το τρίκυκλο βρέθηκε στη γωνία, σε απόσταση 5-6 μέτρων, όπου ήδη είχε φτάσει η ομάδα με τον Λαμπράκη κι εγώ είδα ξαφνικά έναν άνδρα με μαύρο κοστούμι και άσπρο πουκάμισο και γραβάτα να είναι πεσμένος ανάσκελα στο έδαφος. Δεν συνειδητοποίησα ότι πρόκειται για τον Λαμπράκη, αλλά έτρεξα να αναφέρω από το τηλέφωνο στην εφημερίδα μου ότι χτυπήθηκε ένας άνθρωπος.

ΣΑΝ ΤΟ ΣΑΚΚΙ ΒΡΕΘΗΚΕ ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ

Ο "Τίγρης" Εμμανουήλ Χατζηαποστόλου, που με το άλμα του στο τρίκυκλο, συνέβαλε στη συλληψη του Γκοτζαμάνη
Την τριάδα Λαμπράκη - Παπαδημητρίου - Βέρρου, ακολουθούσε από απόσταση δύο περίπου μέτρων ένα άλλο στέλεχος τότε της ΕΔΑ, ο γραμματέας της νομαρχιακής επιτροπής Θεσσαλονίκης και μέλος της Διοικούσας Επιτροπής της ΕΔΑ Νίκος Τζένας, ένας από τους άλλοτε "μαυροσκούφηδες" του Άρη Βελουχιώτη.

"Παγώσαμε όλοι, θυμάται τώρα ο Τζένας, όταν είδαμε ξαφνικά ο Λαμπράκης να πέφτει στο έδαφος σαν σακκί, την ώρα που έφτασε δίπλα του το τρίκυκλο που οδηγούσε ο Γκοτζαμάνης με επιβάτη στην καρότσα του τον Εμμανουηλίδη.

Για μένα, προσθέτει είναι ακόμα μυστήριο το πως βρέθηκε στο έδαφος. Η απόσταση από το σημείο εκκίνησης του τρίκυκλου μέχρι του σημείου που ήταν ο Λαμπράκης, ήταν μόλις 5 μέτρα, απόσταση πολύ κοντινή για να μπορέσει να αναπτύξει ταχύτητα. Έπειτα, ο Λαμπράκης δεν ήταν ο οποιοσδήποτε. Ήταν αθλητής καλός και τόσο αυτός όσο και ο όποιος άλλος βρίσκονταν στη θέση του, βλέποντας τη μηχανή να έρχεται καταπάνω του, θα προσπαθούσε να αντιδράσει, να αποφύγει το χτύπημα, θα αρπάζονταν από το τρίκυκλο, θα σέρνονταν. Κι όμως σωριάστηκε σαν τσουβάλι στο έδαφος.


Home Page | Εισαγωγή | Οι ηθικοί αυτουργοί | Ο ρόλος του Κατσούλη
"Εργο της Χούντας η δολοφονία" | Στοιχεία για την ανάμειξη της ΚΥΠ
Το πολιτικό σκηνικό της δολοφονίας | Τι είχαν δηλώσει για τη δολοφονία
Ο Θεοδωράκης για τη δολοφονία Λαμπράκη

Copyright 1998 Macedonian Press Agency