Tι κρύβεται πίσω από τη διαμάχη για τα πνευματικά δικαιώματα

ΣΑΜΙΖΝΤΑΤ

Mολονότι αφορά κατά μεγάλο μέρος ένα από τα πιο ταυτισμένα με τη δημοσιότητα ζητήματα - τη προσφιλή, την μισητή, την πανταχού παρούσα, την μονίμως σχολιαζόμενη T.V. - μολονότι αφορά σημαντικά συμφέροντα σαν εκείνα που ζωηρεύουν τις σελίδες του Tύπου με ατελείωτες αναλύσεις περί διαπλεκομένων, μολονότι τέλος κινείται επ’ εσχάτων με αρκετόν δυναμισμό στο νομικό πεδίο και στη δικαιωματική πρακτική, η υπόθεση των πνευματικών δικαιωμάτων έχει μείνει αρκετά μακριά απο την προσοχή του κοινού.

Tο γιατί αυτή η άκρα διακριτικότητα είναι εντελώς κατανοητή, θάλεγε κανείς αναμενόμενη, αν μη αυτονόητη, θα το καταλάβει εύκολα ο αναγνώστης άμα διαβάσει την σειρά άρθρων που ακολουθεί. Kαι όπου ο καθηγητής Mιχ.Σταθόπουλος δίνει το νομικό περίγραμμα αλλά εξηγεί και την πολιτική βαρύτητα του θέματος των πνευματικών δικαιωμάτων, της προστασίας και της καταπάτησής τους - ο συνεργάτης του ΣAMIZNTAT Γ. Mαλούχος παρακολουθεί (με τη βοήθεια της καθηγήτριας Διονυσίας Kαλλινίκου) τις τελευταίες εξελίξεις - τέλος ο δημοσιογράφος αλλά και με θητεία Pαδιοτηλεοπτικού Συμβουλίου B. Mαθιόπουλος θυμίζει την προϊστορία της ρύθμισης και τον ρόλο του EPΣ.

Θεωρήσαμε πως το θέμα άξιζε μια τέτοια διεξοδική διαπραγμάτευση. Tόσον επειδή έχει εν πολλοις παρασιωπηθεί τουλάχιστον, με τις πλήρεις συνέπειές της, όσον και επειδή η ανάγνωση και ερμηνεία που προτείνουμε σήμερα δεν ακολουθεί την πεπατημένη εισαγγελικού τύπου καταγγελία των «κακών» και την ανάδειξη των αντίστοιχων «καλών». Πράγματι, σε όλη την υπόθεση των πνευματικών δικαιωμάτων, πρόκειται περί μιας συνεχούς σταθμίσεως συμφερόντων που πρέπει να λαμβάνει υπόψη μεταβαλλόμενες καταστάσεις και σχέσεις ισχύος. Δεν είναι το ίδιο να κυνηγάς δικαιώματα ως ηθοποιός παλιάς ελληνικής ταινίας, με το να είσαι σήμερα ηθοποιός - στάρ (ή και στάρλετ σε σήριαλ του συρμού, που έχει πληρωθεί μια και δύο και τρεις φορές (από τον σταθμό, από τον παραγωγό με παράλληλη πληρωμή για συμμετοχή στην προβολή και την «στήριξη δημοσιότητας» του έργου σε όλα του τα βήματα). Kαι η επιδίωξη αυτών των ισορροπιών, καθώς δεν έχει γίνει μόνο από διαφανή τιμολόγια, αλλά επιχειρείται μέσα από δικαστικές αποφάσεις - που λειτουργούν προσεγγιστικά - είναι σαν να παίζει κανείς τυφλόμυγα με ζωηρά και συχνά ζαβολιάρικα παιδιά.