5 Σεπτεμβρίου 1999
Τίτλος: Η Σουηδία
συνεχίζει να διατηρεί σκληρή στάση απέναντι στην Τουρκία
(ΣΑΑΡΙΣΕΛΣΚΑ) ΤΤ
Μολονότι η πλειοψηφία των
χωρών μελών της ΕΕ δήλωσε έτοιμη να δώσει το «πράσινο φως» σχετικά
με την επίσημη ανακήρυξη της Τουρκίας σε υποψηφία προς ένταξη χώρα,
σημαντικές αντιρρήσεις πρόβαλλε η Σουηδία, υπογραμμίζοντας ότι η
Άγκυρα θα πρέπει κατ΄ αρχήν να προσαρμοστεί με τις απαιτήσεις τις ΕΕ.
Σύμφωνα με δηλώσεις της υπουργού Εξωτερικών της Σουηδίας Άννα Λιντ κατά τη δεύτερη μέρα του ανεπίσημου συμβουλίου των ΥΠΕΞ της ΕΕ στην φινλανδική Λαπωνία, απαραίτητη προϋπόθεση για κατάθεση υποψηφιότητας από μέρους της Τουρκίας, αποτελεί η δέσμευση της κυβέρνησης της Άγκυρας σχετικά με την πραγματοποίηση συγκεκριμένων μεταρρυθμίσεων. Ενώ η γραπτή δέσμευση του Μπουλέντ Ετσεβίτ σχετικά με την αναγκαιότητα βελτιώσεων στον τομέα του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων θεωρείται επαρκής από μεγάλο τμήμα των χωρών της ΕΕ, η Λίντ υπογράμμισε ότι η Τουρκία θα πρέπει κατά τη διάρκεια του ερχόμενου φθινοπώρου να συμμορφωθεί με τους κανόνες που διέπουν τη λειτουργία της Ένωσης.
Σε αυτούς τους κανόνες συμπεριλαμβάνονται τόσο ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όσο και η πραγματοποίηση ουσιαστικών μεταρρυθμίσεων στον νομικό τομέα, καθώς και η κατάργηση της θανατικής ποινής. Επιπλέον, απαραίτητη προϋπόθεση για την κατάθεση επίσημης υποψηφιότητας από μέρους της Τουρκίας αποτελεί, σύμφωνα πάντα με τη σουηδική κυβέρνηση, η έναρξη διαλόγου με την κουρδική κοινότητα και η σύναψη συνεργασίας με τον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (OSSE).
Η Άννα Λιντ δήλωσε ότι η επιτυχής ολοκλήρωση ενός σημαντικού τμήματος των απαιτούμενων μεταρρυθμίσεων θα πρέπει να αποτελέσει βασική προϋπόθεση εάν στόχος των δύο πλευρών είναι η έναρξη των συζητήσεων σχετικά με την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ το ερχόμενο φθινόπωρο, κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής στο Ελσίνκι. «Το σημαντικό είναι να πραγματοποιηθούν μερικές από αυτές τις μεταρρυθμίσεις» είπε χαρακτηριστικά η Λιντ, καταλήγοντας: «Ποιες ακριβώς, μπορούμε να το συζητήσουμε». Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, τη δυσφορία τους σχετικά με τη στάση της Σουηδίας εξέφρασαν πολλές από τις χώρες που κρατούν θετική στάση στο θέμα της άνευ όρων ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ., ισχυριζόμενες ότι η Στοκχόλμη τοποθετεί εμπόδια στο «ξεπάγωμα» των σχέσεων μεταξύ της Άγκυρας και της Ένωσης. «Μερικοί υποστηρίζουν ότι οι απαιτήσεις μας είναι πολύ υψηλές για την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ» δήλωσε χαρακτηριστικά η Λιντ. Έτσι κάποιες χώρες αντιτίθενται έντονα στη στάση της σουηδικής κυβέρνησης, υποστηρίζοντας ότι η θέση υψηλών στόχων μπορεί να οδηγήσει στην περαιτέρω επιδείνωση των διπλωματικών σχέσεων μεταξύ Άγκυρας και ΕΕ. Το αρνητικό κλίμα μεταξύ των δύο είχε ενταθεί το φθινόπωρο του 1997, με την τοποθέτηση της Τουρκίας στην τελευταία θέση των υποψηφίων προς ένταξη χωρών.
Κατά τη διάρκεια της περασμένης άνοιξης, ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Ισμαίλ Τζεμ, είχε δηλώσει ότι η χώρα του θα έστρεφε πιθανότητα την πλάτη της στην Ευρώπη και στην ένταξη στην ΕΕ, εάν δεν υπήρχαν θετικές ενδείξεις μέχρι το φθινόπωρο του τρέχοντος έτους. Η Σουηδία δεν είναι πάντως η μοναδική χώρα που προβάλλει αντιρρήσεις για την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ.
Η Ελλάδα, αν και ενέκρινε την πρόσφατη παροχή οικονομικής βοήθειας ύψους 150 εκ. ευρώ στην Τουρκία, προβάλλει βέτο σχετικά με την παροχή κονδυλίου ύψους 345 εκ. ευρώ από την ΕΕ, ποσό το οποίο θα χορηγούνταν ως αποζημίωση για την μείωση των εξαγωγών και την αύξηση του κόστους ζωής στην Τουρκία, εξαιτίας της ευρωπαϊκής τελωνειακής ένωσης που πραγματοποιήθηκε πριν από 4 χρόνια.
Το ενδιαφέρον της για τις
απαιτήσεις της Τουρκίας εξέφρασε την περασμένη Κυριακή η ελληνική
κυβέρνηση δια στόματος του υπουργού Εξωτερικών της χώρας Γιώργου
Παπανδρέου, ο οποίος δήλωσε ότι ο σουηδικές προτάσεις «είναι
άξιες για συζήτηση». Μία πρώτη ένδειξη της κατάσταση των σχέσεων
μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας θα δοθεί στις 13 Σεπτεμβρίου, καθώς ο Ισμαιλ
Τζεμ πρόκειται να παραστεί στην συνάντηση κορυφής των ΥΠΕΞ της
ΕΕ, κατά τη διάρκεια της οποίας αναμένεται να συζητηθεί κυρίως η
ανάγκη παροχής βοήθειας στην Τουρκία εξαιτίας του πρόσφατου σεισμού.
Έως τώρα, η ΕΕ έχει εγκρίνει παροχή οικονομικής βοήθειας ύψους 45
εκατομ. κορωνών , ενώ στο άμεσο μέλλον πρόκειται να παραχωρηθούν
στη χώρα επιπλέον 260 εκατομμύρια . Καθώς ο σεισμός έχει δημιουργήσει την
βούληση παροχής βοήθειας από πολλές χώρες, λίγα κράτη αναμένεται να ευθυγραμμιστούν
με τις απόψεις της Σουηδικής κυβέρνησης. « Αναμένουμε ισχυρή
αντίσταση», κατέληξε η Άννα Λιντ.
ΣΟΥΗΔΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
Sverige fortsatt herd mot Turkiet
SAARISELKΔ (TT)
En majoritet av EU-landerna
forklarade sig pa sondagen redo att ge Turkiet status som officiellt kandidatland.
Men Sverige vagrade hardnackat, och upprepade krav pa att Ankara forst
maste lova att uppfylla flera av EU:s krav. - Turkiet maste forbinda
sig att genomfora flera reformer for att det ska bli aktuellt att
andra dess status, forklarade utrikesminister Anna Lindh efter den
forsta av tva dagars informella overlaggningar i finlandska Lappland.
I varas erkande Turkiets premiarminister Bulent Ecevit i ett brev att Ankara
maste forbattra respekten for manskliga rattigheter. Brevet ses av flertalet
EU-lander som ett tillrackligt atagande for att Turkiet ska erkannas som
officiellt kandidatland. Sverige anser dock att Turkiet under hosten
maste ratificera flera FN-konventioner om manskliga rattigheter,
genomfora juridiska reformer, slopa dodsstraffet, inleda en dialog med
den kurdiska befolkningen och acceptera att organisationen for sakerhet
och samarbete i Europa, OSSE, etablerar en mission i landet. Helst
bor Ankara dessutom genomfora flera av kraven innan en uppflyttning kan
bli aktuell vid hostens EU-toppmote i Helsingfors. - Det viktiga
ar att de genomfor nagra av dem. Exakt vilka kan vi diskutera, ansag Lindh.
Under motet uttryckte flera lander forvaning och irritation over att Sverige
reser hinder for upptinade relationer mellan EU och Turkiet. - Vissa
anser att vara krav ar sa hoga att de kan iskvalificera Turkiet fran processen,
sade Lindh. Andra lander varnar for att Sveriges harda krav aven
kan utlosa en ny kris i relationerna mellan EU och Ankara. Utbytet mellan
de bada parterna frystes sedan EU hosten 1997 stallde Turkiet sist i kon
av ansokarlander. Under varen har Turkiets utrikesminister Ismail
Cem varnat for att landet kan vanda sig bort fran Europa om inte Ankara
ges positiva besked under hosten. Men Sverige ar inte ensamt om att ha
invandningar. Grekland, som tinat upp sitt tidigare motstand, har under
de gangna veckorna godkant att Turkiet far 150 miljoner euro, knappt 1,4
miljarder kronor i EU-stod. Aten blockerar dock alltjamt 345 miljoner
euro, drygt 3 miljarder kronor, till Turkiet i kompensation for exportforluster
och inkomstbortfall till foljd av den snart fyra ar gamla tullunionen med
EU. Grekland forklarade sig under sondagen intresserat av Sveriges krav.
- De ar varda att diskutera, sade den grekiske utrikesministern Georgios
Papandreou. En forsta vardematare pa relationerna till Turkiet vantas
13 september, da Ismail Cem bjudits in till ett mote mellan EU:s utrikesministrar.
Motet vantas i forsta hand kretsa kring Turkiets behov av bistand efter
forra manadens jordbavningskatastrof. Hittills har EU godkant knappt 45
miljoner kronor i katastrofbistand och lan. Ytterligare 260 miljoner kan
frigoras inom kort. Jordbavningen har starkt viljan hos flera lander
att hjalpa Turkiet aven politiskt. Darfor ar fa EU-lander villiga att ansluta
sig till den svenska linjen. - Det aterstar att se hur mycket stod
vi far. Det finns valdigt starkt motstand, sade Lindh.